Endüstriyel Taşımacı MYK Belgesi Çalışma Kitapçığı

A1

Öğrenme Kazanımı 1: İş sağlığı ve güvenliği ile çevre koruma önlemlerini açıklar.

Alt Öğrenme Kazanımı 1.1: İş sağlığı ve güvenliği konusundaki yasal ve işyerine ait kuralları tanımlar.

• Yasal Kurallar: Türkiye'de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, her çalışanın güvenli bir ortamda çalışmasını güvence altına alır. Bu kanun, kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanımı, risk değerlendirmesi yapılması ve güvenli çalışma prosedürlerinin belirlenmesi gibi temel yükümlülükleri içerir.
• İşyerine Ait Kurallar: İşletmeler, kendi özel risklerine göre ek kurallar ve prosedürler belirleyebilir. Örneğin, belirli bir taşıma rotası için hız sınırı, belirli yükseklikteki raflara malzeme yerleştirme talimatları veya forklift kullanımıyla ilgili özel yönergeler bu kurallara dahildir. Bu kurallara uymak hem yasal bir zorunluluk hem de kendi güvenliğiniz için kritik öneme sahiptir.

Alt Öğrenme Kazanımı 1.2: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili risk etmenlerini azaltmayı açıklar.

• Tehlikeli Madde Taşıma: Kimyasal veya yanıcı maddeler gibi tehlikeli yükleri taşırken özel eğitim almış olmanız ve uygun KKD kullanmanız gerekir. Malzemenin Güvenlik Bilgi Formu'ndaki (MSDS) talimatlara mutlaka uyun.
• Ağır ve Dengesiz Yükler: Ağır yükleri taşırken kaldırma ekipmanlarının kapasitesini aşmamaya dikkat edin. Dengesiz yüklerin devrilme riskine karşı yükü doğru bir şekilde sabitleyin.
• Kapalı Alanlar ve Sınırlı Görüş: Geri geri giderken veya görüşünüzü engelleyen bir yük taşıyorsanız, bir gözcüden yardım isteyin veya sesli ikaz sistemlerini (korna vb.) kullanın.
• Kaygan Zeminler ve Engeller: Çalışma alanındaki yağ, su veya diğer sıvı birikintilerine dikkat edin. Taşıma rotanızdaki kutu, kablo gibi engelleri kaldırın veya etrafından güvenli bir şekilde geçin.

Alt Öğrenme Kazanımı 1.3: Tehlike durumunda uygulayacağı acil durum prosedürlerini açıklar.

• Acil Durum İşaretleri ve Alarm: İşyerinizdeki acil durum çıkış yollarını, toplanma alanlarını ve acil durum ekipmanlarının (yangın söndürücü, ilk yardım çantası) yerini önceden öğrenin. Alarm çaldığında panik yapmadan en yakın güvenli çıkışa yönelin.
• Yangın: Küçük bir yangın durumunda yangın söndürücüyü kullanarak müdahale edin. Yangın büyükse, hemen o alanı terk ederek acil durum ekiplerine haber verin.
• Yaralanma: Bir kaza durumunda, kendinizi güvenceye alın. Mümkünse yaralıya ilk yardım eğitimi aldıysanız temel müdahalede bulunun ve hemen 112 Acil Yardım'ı arayın.

Alt Öğrenme Kazanımı 1.4: Çevre koruma önlemlerini açıklar.

• Atık Yönetimi: İşyerinizde oluşan ambalaj, palet, tehlikeli atık gibi malzemeleri belirlenmiş geri dönüşüm kutularına veya toplama alanlarına bırakın.
• Sıvı Dökülmeleri: Hidrolik yağ, yakıt veya diğer kimyasal maddelerin dökülmesi durumunda özel emici maddeler kullanarak döküntüyü temizleyin. Döküntünün su kaynaklarına veya kanalizasyona karışmasını engelleyin.

Öğrenme Kazanımı 2: İş süreçleri ve çalışma ortamı için kalite gerekliliklerini açıklar.

Alt Öğrenme Kazanımı 2.1: Kalite sağlama tekniklerini açıklar.

• Doğru Malzeme Taşıma: Malzemeleri, düşme veya hasar riskini en aza indirmek için istifleme ve taşıma talimatlarına uygun olarak taşıyın.
• Stok Yönetimi: Ürünleri doğru yere, doğru sayıda ve düzenli bir şekilde yerleştirerek stok yönetiminin verimliliğine katkı sağlayın.
• Ekipman Kontrolü: Kullandığınız ekipmanın (forklift, transpalet vb.) periyodik bakımlarını takip edin ve herhangi bir arıza durumunda sorumluya bildirin.

Alt Öğrenme Kazanımı 2.2: Çalışma sırasında saptanan hata ve arızaları gidermeye yönelik işlemleri açıklar.

• Ekipman Arızası: Kullandığınız araçta (örneğin, forklift) bir arıza veya anormal ses fark ederseniz, hemen işi durdurun ve arızayı ilgili birime veya amirinize bildirin. Asla arızalı bir ekipmanı kullanmaya devam etmeyin.
• Yük Hasarı: Taşıdığınız yükte bir hasar fark ederseniz, durumu hemen amirinize veya kalite kontrol departmanına bildirin. Hasarlı yükleri ayırın ve uygun bir şekilde işaretleyin.

B1

Bölüm 2: Endüstriyel Taşıma Operasyonları

Bu bölümde, bir endüstriyel taşıma işinin başlangıcından bitişine kadar olan süreç, doğru araç seçimi, güvenlik protokolleri ve dokümantasyon gibi konular detaylıca ele alınmıştır.

Öğrenme Kazanımı 1: Çalışma alanını belirler.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 1.1: Taşıma için gerekli forklift ve teçhizatlarını sıralar. İşin niteliğine göre forklift (karşı ağırlıklı, reach truck, manuel transpalet vb.), kaldırma sapanları, halatlar, zincirler, özel kancalar ve paletler gibi teçhizatları doğru bir şekilde belirlemelisiniz.
• 1.2: Kullanılacak makine, ekipman ve donanımını açıklar. Seçtiğiniz ekipmanın özelliklerini (kaldırma kapasitesi, manevra kabiliyeti, yakıt tipi vb.) anlamalı ve bu ekipmanın iş için uygunluğunu değerlendirmelisiniz.

Öğrenme Kazanımı 2: Forklift ve teçhizatın çalışabilirliğini tespit eder.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 2.1: Forklift ve taşıma teçhizatları ile ilgili güvenlik etiketlerini kontrol ederek ilgili forma işler. Forkliftin kapasite levhasını, bakım etiketlerini ve diğer uyarı etiketlerini kontrol ederek, ekipmanın güvenli bir şekilde kullanıma hazır olduğunu doğrulayın ve durumu kontrol formuna kaydedin.
• 2.2: Forklift ve teçhizatın bozulma ve deformasyonları ile ilgili bilgileri açıklar. Kaldırma çatallarında çatlak, sapanlarda yıpranma, lastiklerde aşırı aşınma veya hidrolik sistemde sızıntı gibi bozulmaları tespit etmeyi öğrenin. Bu durumlar, kazalara yol açabilir.

Öğrenme Kazanımı 3: Dokümantasyon ve ön kontrolleri yapar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 3.1: Taşınacak yük ile ilgili dokümanları inceleyerek iş için ön hazırlığını yapar. İş emri, taşıma fişi, paket listesi gibi belgeleri inceleyerek yükün cinsini, ağırlığını, boyutlarını ve gideceği yeri net bir şekilde belirleyin.
• 3.2: Çalışma alanı ve çevre güvenliğini kontrol eder. Taşıma rotasında ve varış noktasında herhangi bir engel, insan veya tehlikeli durum olmadığından emin olun. Gerekirse korna veya uyarı ışıklarını kullanarak çevredeki insanları uyarın.

Öğrenme Kazanımı 4: Taşıma donanımlarını hazırlar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 4.1: Taşınacak malzemelerin özelliklerini tespit eder. Malzemenin kırılabilir, patlayıcı, ağır veya dengesiz olup olmadığını belirleyin. Bu özellikler, taşıma yönteminizi doğrudan etkileyecektir.
• 4.2: Taşınacak malzemelere uygun forklift ve teçhizatı seçer. Yükün cinsine ve ağırlığına uygun kaldırma kapasitesine sahip bir forklift ve doğru boyutta sapanlar, paletler veya kancalar seçin.
• 4.3: Forklift ve teçhizatın düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Taşıma işlemine başlamadan önce forkliftin frenlerini, direksiyonunu, kaldırma mekanizmasını ve korna/ışık sistemlerini son bir kez kontrol edin.

Öğrenme Kazanımı 5: Yük kaldırma ve bağlantı noktalarını seçer.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 5.1: Taşınacak yük için kaldırma noktalarını tespit eder. Yükün en dengeli şekilde kaldırılabileceği noktaları belirleyin. Yanlış kaldırma noktası, yükün devrilmesine veya hasar görmesine neden olabilir.
• 5.2: Yük üzerinde hasar tespiti yapar. Yükü kaldırmadan önce ambalajında veya kendisinde bir hasar olup olmadığını kontrol edin. Hasarlı bir yükü taşımak, kazalara yol açabilir.
• 5.3: Forklift ve taşıma teçhizatının kaldırma kapasitesine uygun yükü seçer. Forkliftin ve kullandığınız sapanların maksimum kaldırma kapasitesini asla aşmayın. Kapasite levhalarındaki bilgilere uyun.

Öğrenme Kazanımı 6: Yükü kaldırmak ve taşımak için hazırlar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 6.1: Yükün cinsi ve taşıma yöntemine göre yardımcı seçimini açıklar. Yuvarlak bir yükü taşımak için zincir, hassas bir yük için ise geniş sapanlar kullanmak gibi doğru yardımcı ekipman seçimlerini öğrenin.
• 6.2: Yükün ağırlık dağılımına göre teçhizatı konumlandırır. Yükün ağırlık merkezini doğru bir şekilde belirleyerek, kaldırma sapanlarını veya forklift çatallarını buna göre konumlandırın. Bu, yükün devrilmesini önler.
• 6.3: Kaldırmadan önce son bir kontrol yapar. Yükün sabitlendiğini, forkliftin doğru konumda olduğunu ve çevredeki insanların güvenli mesafede bulunduğunu son bir kez gözden geçirin.

Öğrenme Kazanımı 7: Taşıma yükünü kaldırır.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 7.1: Yük taşıma paleti veya ambalajın sağlamlığını kontrol ederek ilgili forma işler. Paletin kırık, çatlak veya zayıf olup olmadığını kontrol edin. Hasarlı paletler, yükün düşmesine neden olabilir.
• 7.2: Yükü emniyet mesafesine kadar kaldırarak uygunluğu kontrol eder. Yükü yerden sadece birkaç santimetre yukarı kaldırarak dengesini kontrol edin. Eğer yük dengesizse, indirin ve yeniden sabitleme işlemlerini yapın.

Öğrenme Kazanımı 8: Yükü taşır.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 8.1: Yükü, güvenli bir şekilde yeni konumuna taşır. Yükü taşırken dengeli ve kontrollü sürün. Ani hızlanma, yavaşlama veya dönüşlerden kaçının.
• 8.2: Taşıma sırasında yükün fiziksel ve kimyasal özelliklerini açıklar. Örneğin, bir sıvı dolu tankı taşırken ani hareketlerin sıvının çalkalanmasına ve denge kaybına yol açabileceğini bilin. Kimyasal maddeleri taşırken, etiketlerdeki güvenlik talimatlarına uyun.

Öğrenme Kazanımı 9: Yükü yerleştirir.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 9.1: Yükü, emniyet kurallarına ve iş emrine uygun konumda indirir. Yükü, belirlenmiş alana, diğer malzemelere zarar vermeden ve geçiş yollarını kapatmayacak şekilde yerleştirin.
• 9.2: Yükün kontrol dışı hareket etmeyecek şekilde emniyet tedbirini alır. Yükü bıraktıktan sonra, devrilmesini veya kaymasını önlemek için uygun bir şekilde sabitleyin.
• 9.3: Taşıma sonrası hasar/hasarsızlık durumunu ilgili forma işler. Yükü teslim ettikten sonra, üzerinde herhangi bir hasar olup olmadığını kontrol edin ve durumu forma kaydederek işi tamamlayın.

Öğrenme Kazanımı 10: Temizlik işlemlerini yapar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 10.1: Taşıma sonrasında kullanılan yardımcı teçhizatları ayırır. Sapanlar, paletler ve diğer yardımcı ekipmanları yükten ayırarak bir sonraki kullanıma hazırlayın.
• 10.2: Çalışma alanının temizliğini yapar. Çalışma alanında yükten kalan ambalaj, toz veya kirleri temizleyerek güvenli bir ortam bırakın.
• 10.3: Forklift ve taşıma teçhizatının temizliğini yaparak yerine kaldırır. Kullandığınız ekipmanı temizleyerek ve şarj istasyonuna veya belirlenen park alanına güvenli bir şekilde bırakarak iş gününüzü tamamlayın.

Öğrenme Kazanımı 11: İSG, çevre ve kalite gerekliliklerini uygular.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 11.1: Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular. Her zaman doğru KKD'leri kullanın, makine kontrollerini yapın ve çevrenizdekileri potansiyel tehlikelere karşı uyarın.
• 11.2: Gerçekleştirdiği işlerde çevre koruma önlemlerini uygular. Atık yönetimi ve sıvı dökülmelerine müdahale gibi çevre koruma kurallarına uyun.
• 11.3: Gerçekleştirdiği işlerde kalite gerekliliklerini uygular. Her aşamada doğru dokümantasyon, hasar kontrolü ve ekipman bakımı yaparak işin kalitesini en üst seviyede tutun.

B2

Bölüm 3: Endüstriyel Elektrikli Transpalet Operasyonları

Bu bölümde, bir endüstriyel elektrikli transpaletle güvenli ve verimli bir şekilde nasıl çalışılacağı anlatılmaktadır. Malzeme taşımadan istiflemeye, her aşamada dikkat edilmesi gerekenler adım adım açıklanmıştır.

Öğrenme Kazanımı 1: Çalışma alanını belirler.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 1.1: Endüstriyel elektrikli transpalet ve taşıma teçhizatını belirler. Bir işe başlamadan önce, taşınacak yüke uygun endüstriyel elektrikli transpalet tipini (manuel kumandalı, operatör platformlu vb.) ve yardımcı teçhizatları (palet, sapan vb.) doğru bir şekilde seçin.
• 1.2: Kullanılacak makine, ekipman ve donanımı açıklar. Seçtiğiniz ekipmanın özelliklerini (kaldırma kapasitesi, akü ömrü, çatal uzunluğu vb.) bilmek, işi doğru bir şekilde tamamlamanız için çok önemlidir.

Öğrenme Kazanımı 2: Endüstriyel elektrikli transpaletin ve teçhizatın çalışabilirliğini tespit eder.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 2.1: Endüstriyel elektrikli transpalet ve taşıma teçhizatının çalışabilirlik durumları ve güvenlik etiketlerini kontrol eder. Her iş vardiyasının başında transpaletinizin akü şarj seviyesini, frenlerini ve çatallarını kontrol edin. Cihazın kapasite levhasını ve tüm güvenlik uyarı etiketlerinin okunabilir olduğunu doğrulayın. Bu kontrolleri ilgili forma kaydedin.
• 2.2: Endüstriyel elektrikli transpalet ve teçhizatın bozulma ve deformasyonları ile ilgili bilgileri açıklar. Çatallarda eğilme veya çatlak, tekerleklerde aşınma, hidrolik sistemde sızıntı veya kontrol kollarında gevşeklik gibi bozulmaları tespit etmeyi öğrenin. Arızalı bir ekipmanı asla kullanmayın.

Öğrenme Kazanımı 3: Dokümantasyon ve ön kontrolleri yapar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 3.1: Dokümantasyon ve iş organizasyonunun ön hazırlığını yapar. İş emrini, taşıma listesini ve diğer belgeleri inceleyerek hangi yüklerin nereye taşınacağını netleştirin. İş akışını planlayarak en verimli rotayı belirleyin.
• 3.2: Çalışma alanı ve çevre güvenliğini kontrol eder. Taşıma rotasında veya istifleme alanında herhangi bir engel, insan veya tehlikeli durum olup olmadığını kontrol edin. Yürüyüş yollarının boş olduğundan emin olun.

Öğrenme Kazanımı 4: Taşıma donanımlarını hazırlar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 4.1: Taşınacak malzemelerin özelliklerini tespit eder. Yükün ağır, kırılabilir, dengesiz veya tehlikeli madde içerip içermediğini belirleyin. Bu özellikler, taşıma ve istifleme şeklinizi etkiler.
• 4.2: Taşınacak malzemelere uygun taşıma ve teçhizatı seçer. Yüke ve istifleme şekline uygun paleti ve eğer gerekiyorsa sabitleme iplerini veya streç filmi seçin.
• 4.3: Endüstriyel elektrikli transpalet ve teçhizatın düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Taşıma işlemine başlamadan önce transpaletinizin frenlerinin, kaldırma mekanizmasının ve korna/ışık sistemlerinin sorunsuz çalıştığından emin olun.

Öğrenme Kazanımı 5: Yük kaldırma ve bağlantı noktalarını seçer.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 5.1: Taşınacak yük için kaldırma noktalarını tespit eder. Yükün ve paletin dengeli bir şekilde kaldırılmasını sağlayacak en uygun noktaları belirleyin. Yanlış kaldırma, yükün devrilmesine neden olabilir.
• 5.2: Yük üzerinde hasar tespiti yapar. Yükü kaldırmadan önce, ambalajında veya üründe herhangi bir hasar olup olmadığını kontrol edin. Hasar varsa, taşımaya başlamadan ilgili birime bildirin.
• 5.3: Elektrikli transpaleti ve teçhizatının kaldırma kapasitesine uygun yükü seçer. Transpaletinizin maksimum kaldırma kapasitesini asla aşmayın. Kapasite levhasındaki bilgilere uyun.

Öğrenme Kazanımı 6: Yükü kaldırmak ve taşımak için hazırlar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 6.1: İstifleme işlemi ve yükün cinsine göre yardımcı seçimini açıklar. Yükün sabitlenmesi ve taşınması için streç film, bağlama kayışları veya köşebentler gibi yardımcıları doğru bir şekilde seçin.
• 6.2: Yükün ağırlık dağılımına göre teçhizatı konumlandırır. Yükün ağırlık merkezini doğru bir şekilde belirleyerek, transpalet çatallarını bu merkeze doğru yerleştirin. Bu, yükün devrilmesini önler.
• 6.3: Kaldırmadan önce son bir kontrol yapar. Yükün palete sağlam bir şekilde oturduğundan ve çevrenizdeki insanların güvenli mesafede bulunduğundan emin olun.

Öğrenme Kazanımı 7: Taşıma yükünü kaldırır.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 7.1: Yük istifleme paleti veya ambalajın sağlamlığını kontrol ederek ilgili forma işler. Paletlerin çatlak veya kırık olmadığını kontrol edin. Hasarlı paletler, yükün düşmesine neden olabilir.
• 7.2: Yükü emniyet mesafesine kadar kaldırarak uygunluğu kontrol eder. Yükü yerden sadece birkaç santimetre kaldırarak dengesini kontrol edin. Dengesizlik varsa, indirin ve yeniden konumlandırın.

Öğrenme Kazanımı 8: Yükü taşır.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 8.1: Yükü, güvenli bir şekilde yeni konumuna taşır. Yükü taşırken dengeli ve kontrollü sürün. Yüksek hızdan ve ani dönüşlerden kaçının. Transpalet ile ani hızlanma veya yavaşlama yapmamaya özen gösterin.
• 8.2: Taşıma sırasında yükün fiziksel ve kimyasal özelliklerine uygun hareket eder. Örneğin, cam gibi kırılgan bir yükü taşırken sarsıntısız ve yavaş hareket edin. Kimyasal maddeleri taşırken, etiketlerdeki güvenlik talimatlarına kesinlikle uyun.

Öğrenme Kazanımı 9: Yükü yerleştirir.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 9.1: İstifleme işlemleri sırasında görüş alanı dışında kalan kör noktaları tanımlar. Yükü istiflerken, görüş açınızın dışındaki kör noktaları belirleyin ve gerektiğinde bir gözcüden yardım alın.
• 9.2: Yükün kontrol dışı hareket etmeyecek şekilde emniyet tedbirini alır. Yükü yerine indirdikten sonra, devrilmesini veya kaymasını önlemek için uygun bir şekilde sabitleyin.
• 9.3: Taşıma sonrası hasar/hasarsızlık durumunu ilgili forma işler. Yükü teslim ettikten sonra, üzerinde herhangi bir hasar olup olmadığını kontrol edin ve durumu forma kaydederek işi tamamlayın.

Öğrenme Kazanımı 10: Temizlik işlemlerini yapar.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 10.1: Sabitleme ve/veya kaldırma, bağlama teçhizatlarını talimatlara uygun şekilde yükten ayırır. İş bittikten sonra kullanılan tüm yardımcı teçhizatları yükten ayırın ve düzenli bir şekilde bir sonraki kullanıma hazırlayın.
• 10.2: Kullanılan teçhizatı iş bitiminde temizler ve yerine kaldırır. Sapanları, paletleri ve diğer ekipmanları temizleyerek belirlenen yerlerine bırakın.
• 10.3: Endüstriyel elektrikli transpalet ve taşıma teçhizatının temizliğini yaparak yerine kaldırır. Kullandığınız transpaleti temizleyerek şarj istasyonuna veya belirlenen park alanına güvenli bir şekilde bırakın.

Öğrenme Kazanımı 11: İSG, çevre ve kalite gerekliliklerini uygular.

Alt Öğrenme Kazanımları:

• 11.1: Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular. Her zaman KKD'leri kullanın, makine kontrollerini yapın ve çevrenizdekileri potansiyel tehlikelere karşı uyarın.
• 11.2: Gerçekleştirdiği işlerde çevre koruma önlemlerini uygular. Atık yönetimi ve sıvı dökülmelerine müdahale gibi çevre koruma kurallarına uyun.
• 11.3: Gerçekleştirdiği işlerde kalite gerekliliklerini sağlar. Her aşamada doğru dokümantasyon, hasar kontrolü ve ekipman bakımı yaparak işin kalitesini en üst seviyede tutun.